"ξεφλουδίζοντας" τραγούδια (2)
_________________________
Oι προκαταλήψεις
Έχω πάντα επιφυλάξεις όταν ανασύρω κάποιο τραγούδι που οι στίχοι του αναφέρονται στις λέξεις χασίσι, χασικλής, λουλάδες κλπ. Είμαι εναντίον της γαργαλιστικής προβολής και λατρείας που υπάρχει γιά όλ΄αυτά τα τραγούδια, καταλαβαίνω όμως τους λόγους.
Διανύουμε σήμερα μιά εποχή όπου οι οποιεσδήποτε ναρκωτικές ουσίες πληθαίνουν ή αλλάζουν μορφές, σα τους χαμαιλέοντες. Πρόσφατο παράδειγμα, η αμερικάνικη εταιρία Redux Beverages που λάνσαρε το energy drink "Εnergy supplement" Cocaine που περιέχει 8 φορές περισσότερη καφεϊνη από τα ήδη κυκλοφορούντα αντίστοιχα και η ποσότητα δεν αναγράφεται πάνω στο μεταλλικό κουτί.
Ας μη ξεχνάμε ότι η συνταγή της Coca Cola παραμένει ακόμα μυστική και κατατεθειμένη σε μιά τράπεζα της Atlanta, USA. Η Coca Cola προωτοπαράχθηκε το 1892 και μόλις το 1929 αναγκάστηκε η εταιρία να αφαιρέσει την τελευταία ποσότητα κοκαϊνης που περιείχε η αρχική συνταγή. Ας θυμήσω ακόμα πως η κοκαϊνη χρησιμοποιούνταν γιά θεραπευτικούς σκοπούς.
Ας μη ξεχνάμε ακόμα πόσοι άνθρωποι στέκονται σήμερα στα πόδια τους χάρη στα αντι-καταθλιπτικά χάπια που, ουσιαστικά, είναι ναρκωτικές ουσίες με, δήθεν, "θεραπευτικό" άλλοθι.
Θα δείτε ότι στο άμεσο μέλλον όλ΄αυτά θα πολλαπλασιαστούν, θα απομυθοποιηθούν ακόμα περισσότερο και θα είναι αυτονόητο ότι θα χρησιμοποιούνται διάφορες ουσίες και εμφυτευμένα chip γιά να μπορούν οι άνθρωποι να φέρνουν σε πέρας φυσιολογικές λειτουργίες.
Θα με θυμηθείτε...
Μοιάζω, ίσως, σα να απολογούμαι και να προτάσσω προστατευτικές ασπίδες πριν μπω στο κύριο θέμα μου. Ένας σημερινός νέος δε μπαίνει καθόλου σε παρόμοιες διαδικασίες εξηγήσεων. Χρησιμοποιεί το χαρακτηρισμό "υποκριτές" ή, γεράσατε και δεν καταλαβαίνετε". Εγώ όμως νιώθω την ανάγκη να είμαι αναλυτικός και να βάζω τα πράγματα στη θέση τους.
Πίσω στο τραγούδι
επισημάνσεις
1. Ο Α. Διαμαντίδης (Νταλγκάς) ή Χατζηαδαμαντίδης (1892-1945), γεννημένος στο Αρνούκοϊ, προάστειο της Κων/λης, διέγραψε μιά μεγάλη πορεία στην Ελλάδα σα τραγουδιστής, συνθέτης και μουσικός. Μόνο στη HMV χτύπησε παραπάνω από 400 δίσκους και μερικές εκατοντάδες ακόμα σε άλλες μεγάλες εταιρίες.
Η πράξη του να συνθέσει αυτό το τραγούδι και να γράψει τους στίχους δείχνει τη ζωντανή του κοινωνική ευαισθησία. Δείχνει ακόμα το θυμό του γιά το συγκεκριμένο γεγονός. Με τον υποτιμητικό χαρακτηρισμό "μάπες" αλλά και με το "τι θα πει καρδιά" προβάλλει την κοινωνική ανωτερότητα που νιώθαν οι Μικρασιάτες απέναντι στους γηγενείς Έλληνες
και
2. Ο τρόπος που, αστραπιαία, περιγράφει το κοινωνικό status του θύματος (Ήτανε παιδί τζεμάλι, φίνος στο λουλά και τον εζηλεύαν όλοι μες τη γειτονιά), προξενεί έκπληξη στον/στην ανίδεο/η ακροατή/τρια. Εκεί ανοίγει ένα μεγάλο κεφάλαιο, σχετικά με τις γνωστές μικροαστικές (και όχι μόνο) αντιλήψεις και προκαταλήψεις.
Ας ξαναθυμίσω πρώτα ότι, η χρήση του χασίς επιτρεπόταν στην Τουρκία και δεν αποτελούσε κοινωνικό όνειδος. Μιά απ΄τις κατηγορίες που εκτοξεύονταν ενάντια στους Μικρασιάτες ήταν ότι ήταν χασικλήδες και πως αυτοί ήταν οι κύριοι υπαίτιοι της διάδοσης των ναρκωτικών στην "υγιή Eλλάδα. Αφελείς ανοησίες και εθελοτυφλία. Πέρα απ΄τους αντικειμενικούς κοινωνικούς λόγους που οδηγούσαν/έσπρωχναν στην απόδραση, η άποψη πως αυτός/ή που χρησιμοποιεί χασίς είναι, από χέρι, άτομο του περιθωρίου, αδύναμο και "άχρηστο" είναι κωμικοτραγική. Απλά, αρνιόμαστε να δούμε την πραγματικότητα.
3. Δηλαδή, με τέτοιους χαρακτηρισμούς δίναν οι Μικρασιάτες εύσημα στους δικούς τους, μπορεί πάλι να σκεφτεί κανείς με αφέλεια. Όχι, βέβαια. Ξαναθυμίζω ότι η λέξη χασικλής δεν είχε τότε τη βεβαρυμένη στάμπα που έχει σήμερα και, όχι μόνο επειδή ήταν πολύ διαδομένο. Ακόμα, ότι και το χασίς είναι θέμα κουλτούρας και όχι αφηρημένης καθημερινής εξάρτησης, αλλά θέμα ξεκούρασης/χαλάρωσης απ΄τα βάσανα και έκστασης σε στιγμές γλεντιού.
Το συγκεκριμένο τραγούδι στρέφονταν στη μάγκικη πιάτσα και είχε στηρικτικό χαρακτήρα. Δεν ήθελε ν΄αφήσει το ηθικό να πέσει εξαιτίας μιάς ήττας (μαχαιρώματος) ενός δικού τους.
4. Μιά άλλη σημαντική λεπτομέρεια είναι, γιατί ονοματίζει τους δυό νταήδες Πειραιώτες σα ντερβίσηδες, όταν η λέξη χρησιμοποιούνταν με θετικό περιεχόμενο στη πιάτσα; Ακόμα, διαπιστώνοντας πικρά ότι, "στην πιάτσα βγήκαν τώρα άλλοι ασίκηδες", γιατί ξαναχρησιμοποιεί ένα ουσιαστικό με θετικό περιεχόμενο, ενώ πρόκειται γιά αντίπαλους; H απάντηση είναι πως η πιάτσα χρησιμοποιούσε τη γλώσσα με χαλαρό τρόπο αναμεταξύ τους. Αυτό γίνεται ακόμα και σήμερα. Αν κάποιος ενοχλήσει με τη συμπεριφορά του μπορούμε να του πούμε, προειδοποιητικά ή και απειλητικά, "τί συμβαίνει, ρε φίλε;"
Το ίδιο κάνει ένας βαρύμαγκας στην ταινία του Jules Dassin "Ποτέ την Κυριακή" που βλέπετε στις πρώτες σκηνές του παρακάτω video. Πετάει το τσιγάρο του και λέει στον Dassin απειλητικά, "τί τρέχει, μωρ΄αδερφάκι;"
Ας μη πολυλογήσω άλλο και ας κλείσει εδώ αυτό το post.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου