"ξεφλουδίζοντας" τραγούδια
__________________________
"To μπαγλαμαδάκι σπάσε" (1)
ή,

όταν το μαύρο ποτάμι του θυμού ξεχείλιζε...

"To μπαγλαμαδάκι σπάσε " του Α. Διαμαντίδη (Νταλγκά)(1932) 
δεν είναι μονάχα ένα εξαιρετικό τραγούδι. Είναι το μοναδικό (;) που έχει σα κεντρικό θέμα κάτι πολύ ευαίσθητο που, γιά ότι αφορά τουλάχιστο το ρεμπέτικο, δεν έχει ψαχτεί ακόμα. Εννοώ τις 

συγκρούσεις νέων ανδρών της μαγκιάς του ΄30, ανάμεσα στις δυό πιάτσες, τη Μικρασιάτικη - με προεξάρχον το προπύργιό τους της Κοκκινιάς και αυτή του κεντρικού Πειραιά, των γηγενών. Συγκρούσεις δυό διαφορετικών κόσμων, δυό αλλιώτικων νοοτροπιών.

Ξέρουμε ότι συγκρούσεις, σε διάφορα επίπεδα, αυτών των δύο κόσμων έγιναν πολλές. Προφανώς, η μία τουλάχιστο πλευρά, το ελληνικό κράτος, προσπαθούσε να τις σβήνει εν τη 

γεννέσει τους, γιά να μην απλωθεί το κακό. Υποθέτω πως, αν έμπαινε κανείς στη 

διαδικασία να ψάξει τον Τύπο της εποχής γιά να βρει συγκρούσεις, σα κι αυτή που περιγράφει το τραγούδι, μέσα στους καθημερινούς κύκλους της μαγκιάς, δε θά΄βρισκε και πολλά 

πράγματα γιατί δε θα αναφέρονταν η καταγωγή των εμπλεκομένων. Αν είναι έτζι, το 

τραγούδι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Να, οι στίχοι του:

Το μπαγλαμαδάκι πάψε, μάγκα μερακλή
γιατί βάρεσαν στη ζούλα* κάποιον χασικλή.

Ήτανε παιδί τζεμάλι*, φίνος στο λουλά
και τον εζηλεύαν όλοι μες στη γειτονιά.

Πέντε μαχαιριές του δώσαν λέει για μια Σμυρνιά
δυο νταήδες Πειραιώτες μες στην Κοκκινιά
και τον κάνανε μαντάρα οι ντερβίσηδες
και στην πιάτσα βγήκαν τώρα άλλοι ασίκηδες.

Απ’ τις μαχαιριές σα γιάνει, βλάμηδες θα ρθεί
να σας εύρει, βρε νταήδες, και να ξηγηθεί
τότε, ρε, θα δείτε, μάπες*, τι θα πει καρδιά
τίνος μάνα θε να κλάψει μες στην Κοκκινιά

*1   (εδώ) ύπουλα

*2   τζεμάλι ή τζιμάνι  = άνθρωπος έξυπνος και σωστός

*3   (υποτιμητικά) ανόητος, άνθρωπος που δεν αξίζει να τον πάρεις στα σοβαρά

Μα, μπορεί να πει κάποιος που δε καταλαβαίνει, ποιό είναι το ενδιαφέρον μιάς συνηθισμένης συμπλοκής, ανάμεσα σ΄ένα χασικλή και δυό νταήδες, που θα μπορούσε να συμβεί οπουδήποτε και όποτεδήποτε;

Αυτό θα προσπαθήσω να προσεγγίσω στο παρακάτω post. Προς το παρόν, ακούστε το τραγούδι με τον Νταλγκά και ένα remake με τον πάρα πολύ ικανό Γιώργο Ζορμπά και μιά εξαιρετική σόλο κιθάρα. 

(συνεχίζεται)