Τρίτη 26 Μαΐου 2009






ΑΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΕΝΑ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ...




Να και μιά φορά που δε θα μιλήσω γιά ρεμπέτικα. Θα πάμε κάπου τελείως αλλού.

Υπάρχει ένα θέμα που καθόλου δε συζητιέται στη γήινη Ελλάδα και λίγο συζητιέται στην υπόλοιπη Ευρώπη, είναι όμως συνεχώς επί τάπητος στις ΗΠΑ και ιδιαίτερα στην Ιαπωνία. Μιλάω γιά τα ρομπότ. Δεν εννοώ όμως αυτές τις ιδιαίτερα πολύπλοκες μεν, ανασούμπαλες δε στην όψη, κατασκευές μηχανικών πλασμάτων. Το ότι έχουν τέτοια όψη ακόμα, οφείλεται σε έρευνες που έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι απωθούν έντονα την ιδέα μηχανικών όντων που τους μοιάζουν. Η έρευνα όμως προχωράει στα σκοτεινά και τα ανδροειδή έρχονται...

Κάποιες/οι από σας μπορεί να έχουν δει εκείνη την πολύ ενδιαφέρουσα ταινία του Ridley Scott με τον τίτλο Blade Runner.

Δείτε κι αυτό:
http://www.youtube.com/watch?v=4sjV_lxSVQo

Είναι φανερό πως αυτά που βλέπουμε είναι ακαλαίσθητα και στα πρώτα τους βήματα. Πρόκειται γιά το επόμενο βήμα, να βγουν στην αγορά σεξουαλικές κατασκευές μηχανικών γυναικών. Προσωπικά, έχω πολύ δυσκολία να πειστώ πως διάφορα μυστικά επιστημονικά κέντρα δεν έχουν προχωρήσει πολύ περισσότερο, αλλά είναι μιά άλλη κουβέντα. Όπως και νά΄ναι, τα παρακάτω δυό αποσπάσματα αφορούν ανδροειδή της επόμενης γενιάς, που σε τίποτα δε θα ξεχωρίζουν από ένα κανονικό άνθρωπο...

Tα αποσπάσματα προέρχονται από το υπό έκδοση βιβλίο μου "Ηλέκτρα Ζ".


Το πρώτο ανδροειδές μπήκε σε λειτουργία το έτος 2047. Αυτή ήταν τουλάχιστο, η επίσημη εκδοχή. Ένας άγνωστος όμως αριθμός ανδροειδών είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, αλλά κανείς δε ξέρει πότε.Σε κάποια παλιά αρχεία του έτους 2007 βρήκαμε την πληροφορία ότι ένας ιδιότυπος Έλληνας συγγραφέας, είχε υποστηρίξει την άποψη πως ένας από τους προέδρους των ΗΠΑ, ένας πρόεδρος που άφησε πολύ κακές αναμνήσεις πίσω του, ήταν πιθανώς ανδροειδές. Ο Έλληνας συγγραφέας, μαζί με ένα μικρό επιτελείο ειδικών επιστημόνων, μελέτησε χιλιάδες τηλεοπτικές λήψεις του προσώπου του αμερικανού προέδρου και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν ήταν δυνατό να είναι εκφράσεις ανθρώπινου πλάσματος. Το πρόσωπο του προέδρου προσπαθούσε να κρατήσει μιά σοβαρή έκφραση, όταν σχολίαζε μεγάλα και καταστροφικά γεγονότα που είχαν πλήξει τη χώρα του, αλλά τη σοβαρότητα διαδεχόταν ένα χαμόγελο, σα να χαιρόταν ενδόμυχα γιά ότι είχε συμβεί. Παρεπιπτόντως, η παλιά αυτή υπερδύναμη έσβησε μέσα σε αλλεπάλληλους εμφύλιους πολέμους, που ξεκίνησαν μετά από μεγάλες θεομηνίες, και διασπάστηκε σε ανεξάρτητα κράτη.Όπως και νά'ναι τα πράγματα, είμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε την Τιμοθέα (Τίμη) Θάλιον, ή "Τ.Τ. το εφήμερο", όπως τη βάφτισε μιά δημοσιογράφος, σα το πρώτο ανδροειδές που "μπήκε σε κυκλοφορία" στη Γαία.Το ελληνικό όνομα Τιμοθέα, που σημαίνει "αυτή που τιμά το Θείο", της δόθηκε γιά να μαλακώσει τις αντιδράσεις φανατικών θρησκευτικών οργανώσεων που θα θεωρούσαν - όπως και το κάναν- προσβολή τη δημιουργία ενός μηχανικού ανθρώπινου πλάσματος. Το όνομα δε μπόρεσε να σώσει την Τίμη από βροχή ντομάτες και αυγά, καθώς και τρεις, τουλάχιστο, δολοφονικές απόπειρες με ισχυρές μικροβόμβες Vlastov. Οι βόμβες αύτές, ένα είδος χειροβομβίδων, ήταν ειδικά κατασκευασμένες γιά να εξολοθρεύουν ανδροειδή. Η κίνηση του χεριού που τις εκσφενδονίζει ενεργοποιεί ένα μικροσκοπικό μοτέρ που τις κατευθύνει στο να βρουν μόνες το στόχο τους και να κολλήσουν επάνω του με ισχυρές βεντούζες. Αστραπιαία, βγαίνουν απ' το εσωτερικό τους μικρά ατσάλινα τρυπάνια που εισχωρούν στο σώμα του ανδροειδούς και διαχέουν μιά χημική σκόνη ανακατεμένη με κολλώδη ουσία που καταστρέφει τα κυκλώματά τους.

Το επώνυμο Θάλιον, μιά παράφραση του ελληνικού ονόματος Τάλως, δόθηκε σαν ένδειξη τιμής στο ομώνυμο πρώτο μηχανικό πλάσμα του μυθολογικού κόσμου, που είχε κατασκευαστεί στη μινωική Κρήτη από τον εφευρέτη Δαίδαλο.Η Τίμη ήταν μιά πανύψηλη λιγερή γυναίκα με τέλεια σωματική διάπλαση, ένα υπέροχο πρόσωπο και δυό μάτια που μιμούνταν τις λάμψεις των πολυεδρικών διαματιών. Τη βραδυά που η κατασκευάστρια εταιρία Ersibon την παρουσίασε στο SuperGeo, το μεγαλύτερο τηλεοπτικό κανάλι του πλανήτη, σημειώθηκε τηλεθέαση ρεκόρ. Δύο δισεκατομμύρια διακόσια είκοσι εκατομμύρια, 98% δηλαδή απ' τους ανθρώπους που επέζησαν τον καταστροφικό πόλεμο των δύο Ημισφαιρίων, παρακολούθησαν τη μεγάλη τελετή προς τιμή του πρώτου ανδροειδούς. Η Τίμη έλαβε 127.000 ανθοδέσμες και τα χρηματικά δώρα που κατατέθηκαν στον τραπεζικό λογαριασμό της, φτάναν γιά να ζήσει εικοσιπέντε ζωές. Εδώ θα πρέπει να εξηγήσουμε ότι η διάρκεια ζωής του πρώτου ανδροειδούς ήταν εφτά χρόνια. Η όμορφη Τίμη έγινε το πιό διάσημο πρόσωπο του πλανήτη και στα 6α της γενέθλια έγραψε τα απομνημονεύματά της, όπου αποκάλυψε πως μόνο τον πρώτο χρόνο της σύντομης ζωής της ένιωθε ευτυχισμένη. Στην τελευταία τηλεοπτική συνέντευξη, όταν τη ρώτησαν αν επιθυμούσε παράταση της ζωής της, άφησε όλες και όλους με ανοιχτό το στόμα όταν είπε πως, "κάτω από άλλες συνθήκες ίσως, κάτω απ' τις σημερινές όμως (το έτος 2053) όχι και, δε ζηλεύω τη μακροζωία σας!". Ζήτησε ακόμα, σα τελευταία επιθυμία, να βάψουν το αδρανές σώμα της με αιματίτη, μιά κόκκινη ώχρα, να τη βάλουν μέσα σ' ένα υπερμεγέθες κοχύλι ναυτίλο* και να τη θάψουν στο χώμα. Όλοι έμειναν έκπληκτοι.Οι συσκευές μυνημάτων του SuperGeo κόντεψαν να πάρουν φωτιά από εκατομμύρια εντυπωσιασμένους θεατές που ήθελαν να μάθουν το λόγο. Η Τίμη Θάλιον έδωσε ένα καλό μάθημα ιστορίας, εξηγώντας πως ήθελε να τιμήσει ένα παμπάλαιο αυστραλιανό μύθο που διηγόταν πως οι γυναίκες Ουντίπα είχαν χύσει άφθονο αίμα απ' τον κόλπο τους και δημιούργησαν τα αποθέματα της Γαίας σε κόκκινη ώχρα, τον αιματίτη. Υπενθύμισε πως είχαν βρεθεί πολλοί τάφοι με κόκκινα βαμένα ανθρώπινα σώματα και πως σ' έναν απ' αυτούς, υπήρχε ο σκελετός ενός παιδιού, που είχε πεθάνει πριν 83000 χρόνια, τοποθετημένος σ' ένα κοχύλι.Δυστυχώς, η επιθυμία της δεν εισακούστηκε και όταν διακόπηκαν οπι λειτουργίες του σώματός της, το κάλυψαν με μιά ειδική κόλλα και το "βαλσαμοποίησαν", κατά κάποιο τρόπο. Τοποθετήθηκε στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Υπερ-Πρωτεύουσας Ατλάντικα και έγινε αντικείμενο λατρείας, όχι μόνο από τους ανθρώπους, αλλά και από όλα τα ανδροειδή που κυκλοφόρησαν μετά απ' αυτήν.

____________________________________


"... Ο υπάλληλος που εξυπηρέτησε τους συνοδεύει ως την έξοδο και υποκλίνεται, ευχαριστώντας. Τα δύο ανδροειδή δε του δίνουν σημασία και βγαίνουν έξω απ' το κατάστημα."Ξινόφατσες!", μουρμουρίζε ο υπάλληλος μέσα απ' τα δόντια του.Το θηλυκό Έρτζκα όμως τον άκουσε. Σταματάει απότομα, γυρίζει και τον λούζει μ' ένα παγωμένο βλέμμα. Τα μάτια της κιτρινίζουν γιά μιά στιγμή και ο υπάλληλος βλέπει έκπληκτος όλα τα κουμπιά της στολής του να ξυλώνονται και να πέφτουν στο πάτωμα, ενώ η γραβάτα του σηκώνεται όρθια και δε κατεβαίνει με κανένα τρόπο. Το ανδροειδές βγάζει ένα ήχο που θυμίζει σατανικό γέλιο και τρέχει να προλάβει το αρσενικό.Τα δύο Έρτζκα προχωρούν μέσα στα φωσφορίζοντα μπουφάν τους και σταματούν ένα επίγειο ταξί."Στο ξενοδοχείο Μέριμαρ", λέει το θηλυκό στο μικρόφωνο, ενώ η κάμερα απ' το μπρος μέρος του οχήματος περνάει την εικόνα τους στον υπολογιστή και τη στέλνει κατευθείαν γιά επεξεργασία στα κλιμάκια παρακολούθησης καθημερινής κίνησης.Μπαίνουν στο δωμάτιο χωρίς ν' ανάψουν τα φώτα. Κινούνται άνετα μες το σκοτάδι. Το θλυκό ανοίγει τη μπακονόπορτα της βεράντας. Πηγαίνει δίπλα στ' αρσενικό που έχει ήδη καθήσει στο φαρδύ καναπέ."Πώς αισθάνεσαι, Νέβη;" τη ρωτάει γέρνοντας κάπως πλάγια το κεφάλι του."Πάντα το ίδιο χαλαρά μέσα στο σύννεφο της ζεστασιάς που εκπέμπεις", του απαντάει και περνάει την παλάμη της απαλά, κάτω απ' τη μύτη του.Κάποιος ερωτικός κώδικας θα πρέπει να είναι αυτή η χειρονομία, γιατί αυτός σηκώνεται κι εκείνη αρχίζει να του βγάζει τα ρούχα του με αργές κινήσεις. Μετά, κάνει το ίδιο με τα δικά της. Οι πολύχρωμες ανταύγειες από την πόλη φωτίζουν δυό τέλεια πλάσματα που στέκονται αντιμέτωπα. Είναι σιωπηλά και μονάχα κοιτιούνται. Τα μάτια τους παίρνουν ένα βαθύ βιολετί χρώμα και τα πρόσωπά τους υγραίνονται. Εκείνη γυρίζει το σώμα της δείχνοντά του την πλάτη της. Το αρσενικό Έρτζκα την ακουμπάει στους ώμους με τις άκρες των δακτύλων του κι εκείνη αφήνει ένα περίεργο ήχο να βγει απ' το στόμα της.Τα παλιά χρόνια, όταν η ανθρωπότητα άρχισε να παράγει μαζικά τη δεύτερη γενιάτων πρωτόγονων ρομπότ, πολλοί διανοούμενοι είχαν κριτική στάση απέναντι σ' αυτήτην καινούρια "ράτσα". Yποστήριζαν ότι, όσο κι αν τα ρομπότ εξελίσσονταν στο μέλλον,δε θα μπορούσαν ποτέ να νιώσουν όπως ένας άνθρωπος. Επέμεναν ότι μιά μηχανή μπορείνα διαθέτει μόνο "την αγαθότητα του λογισμού της, τη διαφάνεια και τη λειτουργικότητα...Η μηχανή αγνοεί τι θα πει πάθος, επιθυμία και τέχνασμα. Η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι μιά άγαμη μηχανή... Oι άνθρωποι μπορούν να επινοήσουν μηχανές που δουλεύουν, "σκέφτονται", ή μετακινούνται καλύτερα απ' αυτούς, αλλά δε μπορούν να τους δώσουντην ηδονή του να είσαι άνθρωπος. Ο άνθρωπος μπορεί να ξεπερνά αυτό που είναι,αντίθετα με τις μηχανές που δε θα ξεπεράσουν ποτέ αυτό που είναι".

Σκέψεις σα κι αυτές για τις μηχανές είχαν εκφραστεί, δέκα χρόνια πριν από το τέλος του μακρινού έτους 2000, από ένα από τα λαμπρότερα μυαλά εκείνης της εποχής. Στις μέρες μας βέβαια, ακούγονται σαν αφελή ανέκδοτα. Όταν ρώτησαν την Τίμη Θάλιον, το πρώτο ανδροειδές, να πει τη γνώμη της γι αυτούς που εκφράζαν παραπλήσιες σκέψεις, απάντησε: "Ουδέν σχόλιον! Η ερώτηση είναι υποτιμητική!" .

Βλέποντας κανείς τα δύο Έρτζκα να αγαπιούνται μέσα στο σκοτεινό δωμάτιο του ξενοδοχείου, θα μπορούσε να σκεφτεί ότι οι άνθρωποι πάντα υπερέβαλλαν τη μοναδικότητά τους και υποτίμησαν τις δυνατότητες της τεχνολογικής έρευνας. Αυτά τα δύο εξελιγμένα ανδροειδή μοιάζουν με ερωτευμένα φλαμίνγκος και συμπεριφέρονται μεταξύ τους μ' ένα τόσο "ζεστό" και τρυφερό τρόπο που δίνουν την εντύπωση ότι η ικανοποίησή τους βρίσκεται πολύ πιό πέρα από τα ανθρώπινα πλαίσια. Εκείνη είναι σκαρφαλωμένη πάνω στο σώμα του αρσενικού, χρησιμοποιώντας τους ισχυρούς μαγνήτες που διαθέτους τα ανδροειδή γιά περιπτώσεις ανάγκης, και πιέζει διάφορα σημεία του γυμνού σώματος του αρσενικού συντρόφου της με τις άκρες των δακτύλων. Κάτω από τις μασχάλες, στη μέση του στήθους, στον τελευταίο σπόνδυλο της ραχοκοκκαλιάς, στα γόνατα. Το αρσενικό Έρτζκα μοιάζει να βρίσκεται σε έκσταση, αφημένο στις πρωτοβουλίες της. Αυτό το μονόπλευρο ερωτικό παιχνίδι διαρκεί περίπου ένα τέταρτο και μετά, ξεκινάει εκείνος. Το σώμα του αρχίζει να ατμίζει και οι κόρες των ματιών του μεγαλώνουν. Κατεβάζει το σώμα της στο πάτωμα και της δίνει ένα βαθύ φιλί που κάνει το σώμα της να φωτιστεί και να γίνει ημιδιαφανές. Μέσα σ' ένα σύννεφο ζεστών ατμών, το αυτόφωτο και σφριγηλό σώμα της κατρακυλάει σε μιά ιλιγγιώδη έκσταση, καθώς βγαίνουν απ' το στόμα της ήχοι που θυμίζουν παραδείσια πουλιά. Ακούγοντας αυτούς τους ήχους, μπορεί κανείς να καταλάβει καλύτερα ένα σχόλιο, στη διάρκεια μιάς συνέντευξης, ενός από τα δύο ανθρώπινα πλάσματα που παντρεύτηκαν ανδροειδή. "Νιώθω σα να έχω σχέση μ' ένα πουλί", είχε πει ο πιό ντροπαλός από τους δυό..."




Παρασκευή 22 Μαΐου 2009

H περίπτωση Ρίτα Αμπατζή


(αφιερωμένο στον Αντρέα που είναι ο μοναδικός αναγνώστης που έγραψε δυό καλά λόγια γι αυτήν...)

Ίσως να μην υπάρχουν πολλά παραδείγματα στον κόσμο τόσο καθολικής αχαριστίας απέναντι σε μιά τραγουδίστρια, σα κι αυτή που έχει δειχτεί απέναντι στη Ρίτα Αμπατζή.

Κανείς δε γράφει γι αυτήν,
κανείς δε ψάχνει γι αυτήν,
καμιά γυναίκα δεν ενδιαφέρθηκε γι αυτό το εξαιρετικά έξυπνο πλάσμα που, μαζί με τον άλλο θρύλο, τη Ρόζα Εσκενάζι, σφράγισε τη δισκογραφία της δεκαετίας του ΄30.

Ακόμα κι η ημερομηνια της γέννησής της παραπαίει ανάμεσα στο 1914 κι το 1903. Οι τραγουδίστριες (και όχι μόνο...) κρύβαν επιμελώς την ηλικία τους.

Η Ρίτα Αμπατζή γεννήθηκε το 1903 και όχι το 1914.

Είμαι, και σ΄αυτή την περίπτωση, ο μοναδικός που της έχει αφιερώσει κάτι πλατύτερο στο Διαδίκτυο (elkibra-Ritaabadzi.blogspot.com) και εκεί βλέπω πόση αδιαφορία εισπράττει. Μπορεί να φταίω κι εγώ βέβαια. Ψάχνω γιά παραπέρα στοιχεία και φωτογραφίες της.

Σκεφθείτε πως από το 1979 που κυκλοφόρησε ο ογκώδης τόμος ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ του Ηλ. Πετρόπουλου (που όλοι τον βρίζουν, ενώ όλοι είναι "παιδιά του"), εμφανίστηκε μόνο μιά νέα φωτογραφία της (είναι σχεδόν αγνώριστη και πριν αρχίσει να παίρνει βάρος), αυτή που δημοσίευσε ο Διονύσης Μανιάτης (βλ. φωτο στην αρχή του κειμένου) στο βιβλίο του ΟΙ ΦΩΝΟΓΡΑΦΙΤΖΗΔΕΣ, σελ. 236.
Αυτή η γυναίκα πρέπει νά΄χει οργώσει τα πανηγύρια και τη λάτρευαν στην ύπαιθρο. Είναι δυνατό να μην υπάρχουν φωτογραφίες της σε σπίτια; Όσες/οι ξέρουν ή έχουν κάτι, θά΄ταν ευχής έργο αν έδιναν ένα σήμα. Σαν ελάχιστο δείγμα σεβασμού σ΄αυτή τη γυναίκα που τάνισε τόσο τη φωνή της και τη χτύπησε ο καρκίνος ακριβώς εκεί...
Η αδερφή της, η Σοφία (Φωφίτσα, όπως την έλεγε ο Σκαρβέλης) Αμπατζή - Καρίβαλη, η πρώτη γυναίκα που ανέβηκε σε πάλκο με μπουζούκια, έχει εισπράξει άλλη τόση αδιαφορία (βλ. http://elkibra-sofiaabdzi.blogspot.com/. Υπάρχει η ίδια λαχτάρα εύρεσης παραπέρα και στοιχείων και φωτογραφιών της!!!

Πέμπτη 21 Μαΐου 2009

Ανοιχτά χαρτιά...

εικόνα, Κ.Λαδόπουλος - Ολόγραμμα ενός ζεϊμπέκικου...

Το blog "Thorax and Mind" και τα άλλα που ακολούθησαν έχουν συμπληρώσει κάποιο καιρό λειτουργίας. Δεν είναι δα κάτι που υπάρχει συνωστισμός, πατείς με - πατώ σε από επισκέψεις. Σεμνά πράγματα. Μου πήρε καιρό να ψιλοκαταλάβω τους μηχανισμούς και τις τακτικές.

Ήξερα απ΄την αρχή πως, γιά ακόμα μιά φορά στη ζωή μου, διάλεξα μιά περιοχή in the between όπως λένε, έναν ΄"αδρανή" και όχι "κατοικημένο" χώρο. Αυτά τα "κάπως έτζι", δε τα πιάνουν εύκολα οι άνθρωποι, παραζαλισμένοι όπως είναι. Ή είσαι κάτι/κάπου ή δεν είσαι. Οι πολλές τζιριτζάντζουλες μπερδεύουν, δημιουργούν αμηχανίες. Είναι της μοίρας μου όμως να διαλέγω έτζι κι όχι αλλιώς...


Σήμερα λοιπόν, η "ημέρα της ονομαστικής μου εορτής", έτυχε να συμπέσει με ένα άνοιγμα προς τον "άλλο κόσμο" (δεν εννοώ τον Άδη...), αυτόν της τρέχουσας και καθημερινής ελληνικής μουσικής πραγματικότητας. Ξεκίνησα μιά συνεργασία με την ιστοσελίδα www.e-orfeas.gr με μιά στήλη γιά το "ρεμπέτικο", με το όνομα "τα παλιόπαιδα του Ορφέα" που θα τη δείτε στην αρχική σελίδα πάνω-πάνω, προς τα δεξιά.

Μ΄ενδιαφέρει αυτός ο "άλλος κόσμος" και γι αυτό το έκανα. Μ΄ενδιαφέρει ν΄ακούσουν ένα διαφορετικό λόγο που ν΄αφορά το "ρεμπέτικο" κι έτζι, γιά να ορίσω το διαφορετικό, ίσως άλλόκοτο, στίγμα μου, ξεκίνησα με το διήγημα γιά τον Παναή Αλτσίτζογλου (1899-2009)(!) - πρώην νταή και "φθοροποιό μηχανή" που μπλέκει μ΄ένα σημερινό πλάσμα, φτιαγμένο από αέρα και φως. (http://www.e-orfeas.gr/rebetiko/1502-article.html).

Με καλά ακονισμένα τα μαχαίρια μου, χωρίς ιδιαίτερες προσμονές, μισοτελειωμένος και επιβεβαιωμένος σα τον Παναή Αλτσίτζογλου, άφησα ν΄ανοίξει ένα παράθυρο προς τους/τις "άλλους/ες".

Αυτό, σα ντόμπρα εξήγηση σε σας που μπαίνετε εδώ μέσα και αισθάνεστε καλά...

Κώστας Λαδόπουλος

Κυριακή 10 Μαΐου 2009

Στέλλα (Εστερλίτα) Χασκίλ



στο βιβλίο του Ηλία Βολιότη-Καπετανάκη "Μάγκες αλήστου εποχής", εκδ. ΜΕΤΡΟΝΟΜΟΣ, ΑΘΗΝΑ 2005, υπάρχει μονογραφία της τραγουδίστριας)



Η σεμνή, "υγρή" και απέραντα μελαγχολική Στέλλα Χασκίλ ήταν μιά γυναίκα χαμηλών τόνων. Πέρασε μέσα απ' τον κόσμο του "ρεμπέτικου" σιωπηλά, δίνοντας μιά φωνή που άγγιξε πολύ ιδιαίτερες πλευρές σ΄όσους/ες την αγάπησαν. Ήταν κάπου αλλού, κάπου ξεχωριστά. Δε τις ζήτησαν (δεν ήταν η εποχή τέτοια) χαιρετισμούς, μαγκιές, τσαλίμια. Σε κανένα από τα τραγούδια της δεν ακούγεται ένας άντρας να τη χαιρετάει. Ήρθε σοβαρή, συγκρατημένη, από άλλη παράδοση (εβραϊκή), κέντησε με τη μελαγχολική φωνή της και άφησε αυτό τον κόσμο νωρίς, πολύ νωρίς.



Είναι σαφές πως όλοι την εκτίμησαν. Οι άντρες, όσο μπερδεμένοι και νά'ναι, εισπράττουν τα διαφορετικά σήματα που εκπέμπονται από κάποιες γυναίκες και συμμορφώνονται σ' αυτά. Η Χασκίλ δεν ήταν από τις γυναίκες που ανάβουν τα φώτα των πόθων στα αντρικά μυαλά. Δεν είχε αυτές τις "προδιαγραφές", δεν άναβε επιφανειακά μεράκια. Το πρόσωπό της δίνει σαφή σήματα πως ήταν ένα πλάσμα που ήθελε ν' αγαπηθεί, όχι να παίξει. Έμοιαζε να κουβαλάει έναν αντίστοιχο πόνο μ' αυτόν που φαίνεται στα μάτια της Billie Holiday (http://www.youtube.com/watch?v=h4ZyuULy9zs μόνο που της Χασκίλ τα μάτια λάμπουν μ' ένα άλλο φως, αυτό των μεσογειακών γυναικείων λουλουδιών.



Δεν είπε τίποτα, απ' ότι ξέρουμε. Δε φαίνεται να την πλησίασε κανείς, όσο ζούσε, ούτε κι η ίδια φαίνεται να το επιδίωξε. Μιά σιωπή, ανάλογη μ΄αυτή της Ρίτας Αμπατζή (βλ. http://www.elkibra-ritaabadzi.blogspot.com/.blogspot.com).



Δε μ' αρέσει η προσήλωση στα τραγούδια που τα στίβουμε γιά να τονιστεί το πολιτικό τους περιεχόμενο. Η Χασκίλ ήταν μιά ερωτική, ρομαντική τραγουδίστρια. Το καταστάλαγμα από τα τραγούδια της είναι έρωτας, πόνος, εγκατάλειψη. Δεν είναι φυλακές και εξορίες. Απλά, είπε και μερικά τέτοια. Με απόλυτο σεβασμό και κατανόηση γι αυτούς/ές που τους σημάδεψε στα φοιτητικά τους χρόνια, θα πρότεινα να πάψει το ατέλειωτο μοιργιολόι με το "Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι" και "Κάποια μάνα αναστενάζει". Ζήτω οι καθημερινές ανάγκες των ανθρώπων, όχι μόνο οι κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικές... Δεν εννοώ να ξεχάσουμε, εννοώ να ζήσουμε! (βλ. και ανάρτηση http://www.elkibra-rebetiko.blogspot.com - Forced amnesia).



Ο Ηλίας Βολιότης- Καπετανάκης έχει δημοσιεύσει τη μοναδική ολοκληρωμένη μονογραφία γι αυτή τη γυναίκα (τίτλος, στοιχεία, κάτω από τη φωτο., άνω). Στο βιβλίο της Iωάννας Κλειάσιου "Μπροστά σου πάντα απλώνεται ένα δίχτυ, εκδ. ΝΤΕΦΙ, Αθήνα 2004, ο Τάκης Μπίνης λέει αρκετά γιά τη Στέλλα Χασκίλ και τη συνεργασία τους.




Πέμπτη 7 Μαΐου 2009

Μ΄αυτή του μπάτη τη δροσιά και της νυχτιάς τ' αγέρι...


σκίτσο του Κ.λ. Απ΄αριστερά προς δεξιά: Γιώργος Μπάτης, Στέλιος Κερομύτης, Στράτος Παγιουμτζής, Μάρκος Μάρκος Βαμβακάρης

Αν ήμουν άντρας...


πορτρέτο ενός περήφανου Μικρασιάτη (Κ.Λ. 2007)


Θα θέλαν όλες οι γυναίκες να ήταν άντρες;

Αν ήμουν άντρας (1934) χασαποσέρβικος
στοιχεία δίσκου: Odeon Ελλάδος GA-1765
Kατίνα Χωματιανού/Βαγγέλη Παπάζογλου

Υπάρχουν δύο τραγούδια με παραπλήσιο τίτλο και είναι πιθανό ότι εμπνεύστηκαν από ένα πραγματικό γεγονός που το αναφέρει η Αγγέλα Mαρωνίτου- Παπάζογλου ("Tα χαϊρια μας εδώ") :

"...Kαι πιό να πρωτοπιάσουνε...Δε φουμέρνανε χασίσι μόνο οι μόρτες... Ηφούμερνε και η αριστοκράτια. Δεν ακούς που λέει η πλάκα που έχεις, το "Αγοροκόριτσο"; (εννοεί το τραγούδι του Τούντα "Αγοροκοριτσάρα"-1930, συνθ. Π. Τούντα, με το Νούρο). Στο Κουτσουκάρι εδώ πήγε και βρήκε τον τεκε΄και το βγάλανε τραγούδι. Και μπήκε μέσα και λέει, πως τον λέγανε να δεις...

Σαν εμένανε τσαχπίνα δεν έχει άλλη η Αθήνα,
γίνομ' άντρας, πρώτο πράμα, με πιστόλι και με κάμα
κι έχω γκόμενα μιά δούλα και της τά'χω φάει ούλα...

Αυτή πήγε μες τον τεκέ ντυμένη άντρας και ηφούμαρε. Κι ύστερα αυτοί την αντιληφτήκανε λέει απ΄τα χέρια τση, πως δεν είναι άντρας και πήγανε να τση βάλουνε χέρι. Τση κολλήσανε. Και βγαινει έξω στην πόρτα και λέει: "Αν είστε άντρες, βγείτε έξω... " Και τραβά μιά κάμα. Κάμα είναι μεγάλο μαχαίρι που κόβει κι απ' τις δυό μεριές, μυτερό. Και που να βγούν οι από μέσα έξω. Νάάά...τους πήγε. Δεν ηκουνήθηκε κανείς. Και φεύγει και πάει στον "πράσινο μύλο" απέναντι, εκεί στη Θηβών ήτανε μιά μπύρα του Μαλικούτη, κι ηπήγε μέσα κι ηχόρευε τσιφτετέλι. Πήγε κι από πίσω στου Μαλικούτη -ήτανε κι ένας τεκές - πάει και φουμέρνει κι από κει και ξαναγυρίζει μες το κέντρο και ξέσπασε πιά κι ηχόρευε τσιφτετέλι. Εν τέλει...τους φάνηκε παράξενο. Τι πράμα ήτανε αυτό, που κουνιότανε σα γυναίκα και φόραγε παντελόνια και γυναίκα δεν ήτανε; Είχε μαστουρώσει άσχημα κι έκανε πράματα τρελά. Και φωνάξανε το τμήμα ηθών και την τσάκωσε μέσα κει, ντυμένη άντρας. Η Ρόζα το τραγούδησε αυτήν την ιστορία. Ύστερα μάθαμε πως ήταν κορίτσι, μιανού εφοπλιστή κόρη, κι είχε γίνει μάγκας. Τί να πεις... Και γύριζε στσί σκουπιδοτενεκέδες... Καλή φώτιση..."



Oι στίχοι του τραγουδιού του Τούντα είναι οι ακόλουθοι:
Σαν εμένανε τσαχπίνα, δεν έχει άλλη στην Αθήνα.
Γίνομ' άντρας, πρώτο πράμα, με πιστόλι και με κάμα
κι έχω γκόμενα μιά δούλα και της τ΄'χω φάει ούλα.

Στον τεκέ όταν θα πάω, όλους τους στραβοκοιτάω
και μου λεν, "καλώς τ' αδέρφι, τράβα μιά να κάνεις κέφι"
κι αρχινώ με τα μαγκάκια, γλέντι με μπαγλαμαδάκια.

Μα ένα βράδυ μ' ανθιστήκαν κι όλοι επάνω μου ριχτήκαν
και μ' αρχίσαν στα σορόπια, με τη γλώσσα τους τη ντόπια
και φωνάζαν με λαχτάρα,"αχ, αγοροκοριτσάρα".

Αχ, γειά σου αγοροκόριτσο, γειά σου!

Είναι σαφές ότι ο Π. Τούντας εμπνεύστηκε, κατευθείαν, από το πραγματικό γεγονός. Όπως είναι φυσικό, κράτησε ότι τον βόλευε, συμπλήρωσε με άλλα " γαργαλιστικά" που χαϊδεύαν τον αντρικό κοινό, δίνοντας μιά λεσβιακή ταυτότητα στην "ηρωίδα" και τό΄ριξε στην αγορά.
Το τραγούδι κυκλοφόρησε το 1933 από την Parlophone B-21674.

Το τραγούδι του Βαγγέλη Παπάζογλου "Αν ήμουν άντρας " κυκλοφόρησε από την ODEON το 1934, με στοιχεία GA 1765 και μπορείτε να τ΄ακούσετε εδώ:

Aν ήμουν άντρας θά'καιγα Περαία και Αθήνα
και Βάγγο να με λέγανε, κι ας μη με λέγαν Ντίνα.

Θα είχα γυναίκες γκόμενες την εβδομάδα δέκα,
μα, βλαστημώ τη μάνα μου που μ' έκανε γυναίκα.

Πάντα θε να φερνόμουνα σα φίνο κουτσαβάκι,
στο χέρι μου να κράταγα, με φούντα, μπεγλεράκι.

Και θα γυρνούσα με ταξί Πειραία και Αθήνα,
στις μπύρες και στα καμπαρέ και να περνάω φίνα.

Αχ, βρε ντουνιά, σε βλαστημώ γιατ' είμ' αδικημένη,
γιά της γυναίκας την καρδιά δεν είμαι γεννημένη.

Ο "καθαγιασμένος" Βαγγέλης Παπάζογλου ήταν ένας έξυπνος και περήφανος άνθρωπος, άξιος συνθέτης, στιχουργός και ενορχηστρωτής. Ο Τάσος Σχορέλης λέει γι αυτόν: "...ποτέ δε δέχτηκε να αντιγράψει ή να επαναλάβει τον εαυτό του. Πολλές φορές που, παρόλο που αυτός πρώτος είχε δώσει στην εταιρία τραγούδι του, επειδή έτυχε να κυκλοφορήσει άλλο, έστω και με τον ίδιο τίτλο μόνο, απέσυρε το δικό του" (Ρεμπέτικη ανθολογία, τόμος Γ, σελ. 48). Οι ημερομηνίες, ανάμεσα στο δικό του και στο τραγούδι του Τούντα, φαίνονται να βρίσκονται πολύ κοντά. Κοιτάζοντας, με τη βοήθεια μεγεθυντικού φακού και από την ίδια ανθολογία(σελ. 78), μιά εκκαθαριστική απόδειξη της Α.Ε.Π.Ι., ΙΙΙ τρίμηνο του 1934, μισοκαταλαβαίνω ότι το τραγούδι αυτό έδωσε στον Παπάζογλου πεντε φορές ποσοστά και κυκλοφόρησε και στη Νέα Υόρκη, Ρόδο (ιταλοκρατούμενη τότε), Αίγυπτο και πουλήθηκε αρκετά, συγκρίνοντάς το με άλλες μεγάλες του επιτυχίες.
Το τραγούδι έχει μέσα του όλο αυτό το διαβολεμένο μπρίο που χαρακτηρίζει όλα τα τραγούδια του Β. Παπάζογλου. Πιάνει ένα θέμα που έχει απασχολήσει την ψυχανάλυση και βασανίζει ακόμα και κοριτσόπουλα των μετα-βιομηχανικών κοινωνιών του σήμερα. . Χαϊδεύει το αντρικό κοινό του, χρησιμοποιώντας μιά διχογνωμία που το αντρικό φύλο έχει περάσει και εδραιώσει βαθιά μέσα στις γυναίκες.

Η Κατίνα Χωματιανού ή Χωματοπούλου, είναι μιά υπέροχη τραγουδίστρια που είπε πολύ λίγα τραγούδια και δεν έχουμε κανένα στοιχείο γι αυτήν. Σα να μην υπήρξε...