2. "Αυτό" είναι μιά γυναίκα από το Δυτικό κόσμο. Διαφημίζει πλεκτά φορέματα...
4.
Άλλη μιά "παραληρηματική" ανάρτηση λοιπόν. Το παρακάτω φαίνεται, ως συνήθως στα blogs μου, να ασχολείται με το θέμα του "ρεμπέτικου". Το κάνει, εν μέρει, αλλά κύριος σκοπός του είναι το θέμα των ρόλων των φύλων, ιδιαίτερα του γυναικείου. Δε παρακολουθώ τον ελληνικό Τύπο, αλλά θα εκπλησσόμουνα αν μάθαινα ότι κάτι τέτοιο συζητιέται. Η Ελλάδα φαίνεται να είναι σίγουρη πως τέτοιο θέμα δεν υφίσταται, πέρα απ΄το ότι πολλοί/ές ενοχλούνται με την ολοένα και αυξανόμενη αντιπροσώπευση των ομοφυλόφυλων, εννοώ των ανδρών, στη βραδινή πλύση εγκεφάλου της τηλεόρασης.Ο Δυτικός κόσμος όμως, στον οποίο θεωρούμε ότι ανήκουμε, περνάει μιά βαθιά κρίση σ΄ότι αφορά την ταυτότητα, στο πως θα είναι η αυριανή γυναίκα, ο αυριανός άνδρας και, πως θα είναι οι σχέσεις μεταξύ τους. Ίσως εμείς θεωρούμε ότι αυτά είναι προβλήματα των χλιαρών "κουτόφραγκων", ενώ εμείς είμαστε θωρακισμένοι.
Κάποτε, η κωμική περίπτωση Στ. Παττακός της χουντικής τριανδρίας, είπε σ΄ένα λόγο του στην Άνδρο πως, «πρέπει να κλείσωμεν και να θωρακίσωμεν τα σύνορά μας, ώστε να μην επιτρέχωμεν εις τον πληθωρισμόν να εισέλθει»...
Έτζι λοιπόν, μέσα απ΄τα πλαίσια του «ρεμπέτικου», ξετυλίγονται κάποιες απλές σκέψεις σχετικά με το αν οι θηλυκές λάτρεις αυτής της μουσικής έλκονται προς εκείνες τις τραγουδίστριες που ήταν κοντύτερα στο ανδρανδρικό μοντέλο της μαγκιάς. Επιπλέον, στην περίπτωση Νίνου, στο μοντέλο της ευαίσθητης, παιχνιδιάρας, ναζούς αλλά και «σκληρής» «κούκλας» που στο τέλος χάνει το παιχνίδι και μένει με τη μπετούγια στο χέρι, δυστυχώς...
Πάντα πίστευα ότι οι δρόμοι της απελευθέρωσης των γυναικών δε θά΄πρεπε να περνάνε μέσα από μιά αντιγραφή των ανδρικών συμπεριφορών και καμωμάτων. Δε μου πέφτει λόγος βέβαια, απλώς κάνω κάποιες σκέψεις. Απ΄την άλλη μεριά, είναι λογικό να συμπίπτουν οι δρόμοι, ωσότου να φτιάξουν οι γυναίκες τη δική τους, την κατα-δική του φόρμουλα γιά να «ξανασυναντήσουν» τους άντρες σε μιά νέα βάση.
Η λέξη «ρεμπέτισσα» φοριέται αρκετά τα τελευταία χρόνια μέσα στους γνωστούς κύκλους. Μέσα στο γενικό μπέρδεμα εννοιών και ρόλων που υπάρχει, δημιουργείται μιά θολή εικόνα που απαρτίζεται από «στοιχεία» που ανασύρονται από στίχους τραγουδιών που έγραψαν άντρες, και από κάποιες γυναίκες από την παλιότερη εποχή που επέζησαν και «επέβαλλαν άποψη». Μιά τέτοια ήταν η τρομερή Σωτηρία Μπέλλου που ήταν ρεμπέτισσα με τα ούλα της.
Τι είναι όμως ρεμπέτισσα και τι ήταν η Μπέλλου;
Ρεμπέτισσα, γενικά και αόριστα, ήταν αυτή η γυναίκα που ξεσπάθωσε, εγκατέλειψε τους παραδοσιακούς ρόλους, έγραψε στα παλιά της ποδηματάκια την τρέχουσα, δυσκοίλια, «ηθική» και «βγήκε έξω». Μπήκε στη μαγκιά, ή κι αν δε μπήκε, είχε συμπεριφορές μαγκίτικες, ελεύθερες σχέσεις, δε την ένοιαζε η φήμη της, δεν έσκαζε να παντρευτεί, δεν ανεχόταν προσβολές και δε τηρούσε τα αναμενόμενα προσχήματα. Εντάξει ως εδώ;
(Αν δεχτούμε τα παραπάνω τότε, μπορούμε να αστειολογήσουμε λέγοντας πως η σημερινή Ελλάδα είναι γεμάτη από νεαρές νεο-ρεμπέτισσες...)
Από κει και πέρα ανοίγουν άλλες λεπτομέρειες. Δηλαδή, αυτές οι γυναίκες δε νοιάζονταν γιά την εμφάνισή τους; Φορούσαν και αντρικά ρούχα; (αυτό ήταν άλλωστε κομμάτι της μόδας του ΄30, εισαγμένο απ΄το εξωτερικό διότι, ως γνωστόν, εμείς απλώς εισάγουμε). Μιλούσε χρησιμοποιώντας ανδρικές εκφράσεις; Απέβαλλε το γυναικείο τρόπο περπατήματος και υιοθέτησε περισσότερο τον ανδρικό, έτσι γιά ν΄αντιδράσει; Καθόταν σταυροπόδι ή με ανοιχτά τα πόδια, πάλι έτσι για ν΄αντιδράσει; (Ξέρω ότι λέω ανοησίες, απλά προβοκάρω.
Αν έκανε τέτοια κακά πράγματα την περίμεναν διάφορα κοσμητικά επίθετα όπως, «αγοροκοριτσάρα». «πλακομουνού» και άλλα τέτοια. Αυτά είναι απλές υποθέσεις και καθόλου σίγουρο δεν είναι ότι εκτοξεύονταν, στο βαθμό τουλάχιστο που σήμερα, στην εποχή της «απελευθέρωσης» των πάντων, φοριούνται χύδην στις γυναίκες...
Η Σωτηρία Μπέλλου βρισκόταν πέρα απ΄το γυναικείο φύλο. Αυτό δεν έχει καμιά σημασία, αλλά ταυτόχρονα έχει,γιατί υποβοηθάει στην εξήγηση της πλατιάς, κατοπινότερης παραδοχής της, πέρα από τις αναμφισβήτητες ικανότητές που είχε.
Η Μπέλλου είχε δυό φωνητικές περιόδους. Την παλιότερη που χαρακτηριζόταν από μιά σημαντικά λεπτότερη και άψογα δουλεμένη φωνή, και την υστερότερη όπου απόκτησε ένα σταθερό και σιδερένιο μέταλλο που «προμήνυε», αντίστοιχα με την περίπτωση της Ρίτας Αμπατζή, κάποιο πρόβλημα στις φωνητικές χορδές που καθόρισαν και το τέλος της.
Θα αποτολμούσα κάποιες σκέψεις. Η κατοπινότερη φωνή της (προοδευτικά, απο το ΄60 και μετά (;) ήταν σπάνια, απ΄αυτές που δεν υπάρχουν πιά και, έξω απ΄όλα τ΄άλλα (δυναμική παρουσία, προωθητικούς μηχανισμούς της αγοράς κλπ.), αρκούσε γιά να τραβήξει την προσοχή αυτών που την αγνοούσαν. Κάτι άλλο είναι πως, αν είχε διατηρήσει το μέταλλο της παλιότερής της φωνής δεν είναι καθόλου σίγουρο, κατά τη γνώμη μου, ότι θα είχε τόση επιτυχία.
Ακούστε δυό πολύ όμορφα τραγούδια της παλιάς της φωνής, και του δυό του Τόλη Χάρμα.
Άσχημες πληροφορίες (1948)
Κάτω: Λαύκας, Μπέλλου, Αργύρης Βαμβακάρης, Μουσούτης
(Μοσχάτο 1949)
Βορειοκορεάτισσες, ανδρόγυνα μοντέλα, Σωτηρία Μπέλλου. Πάει, τρελαθήκαμε; Όχι. Η "παραληρηματική οπτική", όπως σημειώνεται στα δεξιά του blog. Υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα σ΄όλ΄αυτά; Όχι. Κι όμως, ναι...
Άλλη μιά "παραληρηματική" ανάρτηση λοιπόν. Το παρακάτω φαίνεται, ως συνήθως στα blogs μου, να ασχολείται με το θέμα του "ρεμπέτικου". Το κάνει, εν μέρει, αλλά κύριος σκοπός του είναι το θέμα των ρόλων των φύλων, ιδιαίτερα του γυναικείου. Δε παρακολουθώ τον ελληνικό Τύπο, αλλά θα εκπλησσόμουνα αν μάθαινα ότι κάτι τέτοιο συζητιέται. Η Ελλάδα φαίνεται να είναι σίγουρη πως τέτοιο θέμα δεν υφίσταται, πέρα απ΄το ότι πολλοί/ές ενοχλούνται με την ολοένα και αυξανόμενη αντιπροσώπευση των ομοφυλόφυλων, εννοώ των ανδρών, στη βραδινή πλύση εγκεφάλου της τηλεόρασης.Ο Δυτικός κόσμος όμως, στον οποίο θεωρούμε ότι ανήκουμε, περνάει μιά βαθιά κρίση σ΄ότι αφορά την ταυτότητα, στο πως θα είναι η αυριανή γυναίκα, ο αυριανός άνδρας και, πως θα είναι οι σχέσεις μεταξύ τους. Ίσως εμείς θεωρούμε ότι αυτά είναι προβλήματα των χλιαρών "κουτόφραγκων", ενώ εμείς είμαστε θωρακισμένοι.
Κάποτε, η κωμική περίπτωση Στ. Παττακός της χουντικής τριανδρίας, είπε σ΄ένα λόγο του στην Άνδρο πως, «πρέπει να κλείσωμεν και να θωρακίσωμεν τα σύνορά μας, ώστε να μην επιτρέχωμεν εις τον πληθωρισμόν να εισέλθει»...
Έτζι λοιπόν, μέσα απ΄τα πλαίσια του «ρεμπέτικου», ξετυλίγονται κάποιες απλές σκέψεις σχετικά με το αν οι θηλυκές λάτρεις αυτής της μουσικής έλκονται προς εκείνες τις τραγουδίστριες που ήταν κοντύτερα στο ανδρανδρικό μοντέλο της μαγκιάς. Επιπλέον, στην περίπτωση Νίνου, στο μοντέλο της ευαίσθητης, παιχνιδιάρας, ναζούς αλλά και «σκληρής» «κούκλας» που στο τέλος χάνει το παιχνίδι και μένει με τη μπετούγια στο χέρι, δυστυχώς...
Πάντα πίστευα ότι οι δρόμοι της απελευθέρωσης των γυναικών δε θά΄πρεπε να περνάνε μέσα από μιά αντιγραφή των ανδρικών συμπεριφορών και καμωμάτων. Δε μου πέφτει λόγος βέβαια, απλώς κάνω κάποιες σκέψεις. Απ΄την άλλη μεριά, είναι λογικό να συμπίπτουν οι δρόμοι, ωσότου να φτιάξουν οι γυναίκες τη δική τους, την κατα-δική του φόρμουλα γιά να «ξανασυναντήσουν» τους άντρες σε μιά νέα βάση.
Η λέξη «ρεμπέτισσα» φοριέται αρκετά τα τελευταία χρόνια μέσα στους γνωστούς κύκλους. Μέσα στο γενικό μπέρδεμα εννοιών και ρόλων που υπάρχει, δημιουργείται μιά θολή εικόνα που απαρτίζεται από «στοιχεία» που ανασύρονται από στίχους τραγουδιών που έγραψαν άντρες, και από κάποιες γυναίκες από την παλιότερη εποχή που επέζησαν και «επέβαλλαν άποψη». Μιά τέτοια ήταν η τρομερή Σωτηρία Μπέλλου που ήταν ρεμπέτισσα με τα ούλα της.
Τι είναι όμως ρεμπέτισσα και τι ήταν η Μπέλλου;
Ρεμπέτισσα, γενικά και αόριστα, ήταν αυτή η γυναίκα που ξεσπάθωσε, εγκατέλειψε τους παραδοσιακούς ρόλους, έγραψε στα παλιά της ποδηματάκια την τρέχουσα, δυσκοίλια, «ηθική» και «βγήκε έξω». Μπήκε στη μαγκιά, ή κι αν δε μπήκε, είχε συμπεριφορές μαγκίτικες, ελεύθερες σχέσεις, δε την ένοιαζε η φήμη της, δεν έσκαζε να παντρευτεί, δεν ανεχόταν προσβολές και δε τηρούσε τα αναμενόμενα προσχήματα. Εντάξει ως εδώ;
(Αν δεχτούμε τα παραπάνω τότε, μπορούμε να αστειολογήσουμε λέγοντας πως η σημερινή Ελλάδα είναι γεμάτη από νεαρές νεο-ρεμπέτισσες...)
Από κει και πέρα ανοίγουν άλλες λεπτομέρειες. Δηλαδή, αυτές οι γυναίκες δε νοιάζονταν γιά την εμφάνισή τους; Φορούσαν και αντρικά ρούχα; (αυτό ήταν άλλωστε κομμάτι της μόδας του ΄30, εισαγμένο απ΄το εξωτερικό διότι, ως γνωστόν, εμείς απλώς εισάγουμε). Μιλούσε χρησιμοποιώντας ανδρικές εκφράσεις; Απέβαλλε το γυναικείο τρόπο περπατήματος και υιοθέτησε περισσότερο τον ανδρικό, έτσι γιά ν΄αντιδράσει; Καθόταν σταυροπόδι ή με ανοιχτά τα πόδια, πάλι έτσι για ν΄αντιδράσει; (Ξέρω ότι λέω ανοησίες, απλά προβοκάρω.
Αν έκανε τέτοια κακά πράγματα την περίμεναν διάφορα κοσμητικά επίθετα όπως, «αγοροκοριτσάρα». «πλακομουνού» και άλλα τέτοια. Αυτά είναι απλές υποθέσεις και καθόλου σίγουρο δεν είναι ότι εκτοξεύονταν, στο βαθμό τουλάχιστο που σήμερα, στην εποχή της «απελευθέρωσης» των πάντων, φοριούνται χύδην στις γυναίκες...
Η Σωτηρία Μπέλλου βρισκόταν πέρα απ΄το γυναικείο φύλο. Αυτό δεν έχει καμιά σημασία, αλλά ταυτόχρονα έχει,γιατί υποβοηθάει στην εξήγηση της πλατιάς, κατοπινότερης παραδοχής της, πέρα από τις αναμφισβήτητες ικανότητές που είχε.
Η Μπέλλου είχε δυό φωνητικές περιόδους. Την παλιότερη που χαρακτηριζόταν από μιά σημαντικά λεπτότερη και άψογα δουλεμένη φωνή, και την υστερότερη όπου απόκτησε ένα σταθερό και σιδερένιο μέταλλο που «προμήνυε», αντίστοιχα με την περίπτωση της Ρίτας Αμπατζή, κάποιο πρόβλημα στις φωνητικές χορδές που καθόρισαν και το τέλος της.
Θα αποτολμούσα κάποιες σκέψεις. Η κατοπινότερη φωνή της (προοδευτικά, απο το ΄60 και μετά (;) ήταν σπάνια, απ΄αυτές που δεν υπάρχουν πιά και, έξω απ΄όλα τ΄άλλα (δυναμική παρουσία, προωθητικούς μηχανισμούς της αγοράς κλπ.), αρκούσε γιά να τραβήξει την προσοχή αυτών που την αγνοούσαν. Κάτι άλλο είναι πως, αν είχε διατηρήσει το μέταλλο της παλιότερής της φωνής δεν είναι καθόλου σίγουρο, κατά τη γνώμη μου, ότι θα είχε τόση επιτυχία.
Ακούστε δυό πολύ όμορφα τραγούδια της παλιάς της φωνής, και του δυό του Τόλη Χάρμα.
Άσχημες πληροφορίες (1948)
Η καταιγίδα (1948) - προσέξτε πόσο όμορφη δεύτερη φωνή κάνει ο Χάρμας
Ένα παράδειγμα με την κατοπινότερη φωνή της Μπέλλου, θα βρείτε ανάμεσα από τα δυό παρακάτω video.
Μπροστά στην απόλυτη καταπίεση και στον απόλυτο συμβιβασμό η μοναξιά μπορεί να φανεί σαν ευλογία.
ΑπάντησηΔιαγραφή