Μπεκρής και νταής...

Οι τούρκικες λέξεις που κληρονομήσαμε από τα χρόνια της σκλαβιάς και κάποιες άλλες που πέρασαν μέσα στον κορμό της γλώσσας από τους πρόσφυγες του '22, έχουν απογυμνωθεί από κάθε ενδιαφέρον που μετέφεραν και έγιναν απλές χρηστικές λέξεις. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει σε όλες τις χώρες που υιοθετούν νέες λέξεις από τις μειονότητές τους. Ο καθημερινός άνθρωπος δε δίνει δυάρα γιά την ιστορία των λέξεων. Κάτι που μας ξεχωρίζει, τουλάχιστο ανάμεσα στις χώρες της Ένωσης που ανήκουμε, είναι ότι πλάι στην αδιαφορία και τη διαστρέβλωση αυτών των λέξεων, προσθέτουμε και μιά, από χέρι, υποτίμηση της καταγωγής τους και τις γελοιοποιούμε. Είναι ένα κομμάτι απ΄αυτό που ονομάζουμε με περηφάνεια, ο εύθυμος χαρακτήρας του Έλληνα...
Παίρνω σα παράδειγμα τις δυό λέξεις μπεκρής και νταής.
Αντιγράφω από το βιβλίο του ΖΑΧΟΥ η Πιάτσα, εκδ. ΚΑΚΤΟΣ, Αθήνα 1980, σελ. 231, 32:

"... Στους μουσουλμάνους βιοτέχνες και εμπόρους του Παζαριού, τη μεγαλύτερη διάδοση είχαν οι αιρέσεις των μπεκρήδων και των μπεκτασήδων, που επέτρεπαν στους οπαδούς τους την κατανάλωση του κρασιού και των άλλων οινοπνευματωδών ποτών. Έτσι οι μουσουλμάνοι, που απαξιούσαν να πιούν κρασί, ταύτισαν τους θαμώνες της Ταβέρνας με τους μπεκρήδες, τους οπαδούς της αίρεσης και του μοναχικού τάγματος των Μπεκρί, που λάτρευαν τον Αμπού Μπεκρ, τον πεθερό του προφήτη Μωάμεθ και πρώτο χαλίφη του Ισλάμ. "Μπεκρής" κατάντησε να σημαίνει "ταβερνόβιος", "μέθυσος", και μ΄αυτή τη σημασία έμεινε η λέξη στην ελληνική γλώσσα και παράδοση, χωρίς καμιά ανάμνηση της πρώτης ιερατικής της σημασίας".

"... Οι "νταήδες" δεν ήταν, όπως θεωρείται συνήθως, βίαιοι παλικαράδες, ανυπότακτοι, ταραχοποιοί και συνηθισμένοι στην αυτοδικία. Οι άνθρωποι του Παζαριού, έμποροι και βιοτέχνες, ήταν όπως είπαμε οργανωμένοι σε συντεχνίες, τα "συνάφια" (εσνάφια ή ρουφέτια), που το καθένα τους είχε προνόμια διοικητικά, δικαστικά και αστυνομικά, και μέσα στο Παζάρι και σ΄ολόκληρη την πόλη. Κάθε σινάφι είχε την πολιτοφυλακή του και όλα μαζί συμφωνούσαν και διόριζαν την αστυνομία του Παζαριού κι ολόκληρης της πόλης. Οι "νταήδες" ήταν λοιπόν αυτοί οι διορισμένοι πολιτοφύλακες που είχαν γιά βραδινή τους βάση την Ταβέρνα απόπου ξεκινούσαν γιά τις περιπόλους και τις εφόδους τους στις γειτονιές. Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως η λέξη "μπασκίνι", που κακώς δίνεται υποτιμητικά στους σημερινούς αστυφύλακες, σημαίνει την ξαφνική "έφοδο" των πολιτοφυλάκων-νταήδων στις γειτονιές, γιά περιφρούρηση της δημόσιας τάξης και αιδούς, γιά άμεση απονομή δικαιοσύνης, ή γιά σύλληψη του φταίχτη που θα κρινόταν κατά τα έθιμα από το δικαστήριο των συναφιών".